کد کارگاهی تامین اجتماعی یک شناسه 10 رقمی منحصر به فرد است که توسط سازمان تامین اجتماعی به هر کارگاه یا شرکت اختصاص مییابد. این کد برای شناسایی محل فعالیت کارگاه و مدیریت امور بیمهای مانند ارسال لیست بیمه کارکنان، محاسبه و پرداخت حق بیمه استفاده میشود. برخلاف شماره بیمه که به هر فرد بیمهشده اختصاص دارد و سوابق بیمهای او را ثبت میکند، کد کارگاهی به محل فعالیت کارگاه یا شرکت مربوط است. در این مقاله، مفهوم کد کارگاهی، مراحل و مدارک لازم برای دریافت آن، روشهای استعلام، و نکات کلیدی مرتبط با آن را بهصورت جامع و با زبانی ساده توضیح میدهیم.
کد کارگاهی تامین اجتماعی چیست؟
کد کارگاهی یک شماره 10 رقمی است که سازمان تامین اجتماعی برای شناسایی کارگاهها یا شرکتها صادر میکند. ساختار این کد به شرح زیر است:
- سه رقم اول: نشاندهنده شعبه تامین اجتماعی محل ثبت کارگاه.
- ارقام چهارم تا هفتم: نوع فعالیت یا شغل کارگاه را مشخص میکند.
- چهار رقم آخر: شماره پرونده کارگاه در سازمان تامین اجتماعی.
این کد کارگاهی برای انجام امور بیمهای مانند ثبت سوابق کارکنان، پرداخت حق بیمه، و دریافت مفاصا حساب بیمه در قراردادهای پیمانکاری ضروری است. بدون کد کارگاهی، کارفرما نمیتواند کارکنان خود را بیمه کرده یا از خدمات بیمهای بهرهمند شود.
اهمیت کد کارگاهی
بر اساس قانون کار و تامین اجتماعی، کارفرمایان موظفاند کارکنان خود را تحت پوشش بیمه قرار دهند. کد کارگاهی اولین گام برای انجام این تعهد قانونی است. عدم دریافت این کد میتواند منجر به جریمههایی معادل 2 تا 10 برابر حق بیمه شود. همچنین، این کد برای ارائه لیست بیمه کارکنان بهصورت ماهانه و دریافت مفاصا حساب بیمه در پروژههای پیمانکاری الزامی است. برای کارگران، این کد تضمینکننده ثبت دقیق سوابق بیمهای و بهرهمندی از مزایایی مانند درمان، بازنشستگی، و بیمه بیکاری است.
مطالعه بیشتر : ثبت برند
مراحل دریافت کد کارگاهی
برای دریافت کد کارگاهی، کارفرما باید مراحل زیر را طی کند:
- مراجعه به شعبه تامین اجتماعی: کارفرما باید به نزدیکترین شعبه تامین اجتماعی محل فعالیت کارگاه مراجعه کند.
- ارائه مدارک: مدارک مورد نیاز (که در ادامه توضیح داده میشود) باید ارائه شوند.
- تکمیل فرمها: فرم درخواست کد کارگاهی و پرسشنامه نامنویسی باید تکمیل شود.
- بازرسی از کارگاه: بازرس سازمان از محل کارگاه بازدید میکند تا اطلاعات ارائهشده را تأیید کند.
- صدور کد کارگاهی: پس از بررسی مدارک و بازرسی، کد کارگاهی ظرف حداکثر 30 روز صادر میشود.
- ارسال لیست بیمه: پس از دریافت کد، کارفرما باید لیست کارکنان را تا پایان هر ماه (حداکثر 5 روز کاری) به شعبه ارسال کند.
مطالعه بیشتر : هزینه ثبت شرکت
مدارک لازم برای دریافت کد کارگاهی
مدارک مورد نیاز بسته به نوع کارفرما (حقیقی یا حقوقی) متفاوت است. در ادامه، مدارک لازم برای هر گروه شرح داده شده است:
مدارک برای اشخاص حقوقی
اشخاص حقوقی معمولاً شرکتهای ثبتشده هستند. مدارک مورد نیاز شامل:
- نامه اعلام تأسیس شرکت در سربرگ رسمی.
- اصل و کپی آگهی تأسیس منتشرشده در روزنامه رسمی.
- اصل و کپی سند مالکیت یا اجارهنامه محل شرکت.
- فرم نمونه امضای صاحبان امضا.
- پروانه تأسیس یا موافقت اصولی شرکت.
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی اعضای هیئت مدیره.
- قبوض آب، برق، یا تلفن برای تأیید آدرس.
- اظهارنامه ثبت شرکت.
مطالعه بیشتر : ثبت شرکت تعاونی
مدارک برای اشخاص حقیقی
اشخاص حقیقی به دو دسته تقسیم میشوند: کارفرمایان دارای پروانه تأسیس و بدون پروانه تأسیس.
الف) کارفرمایان دارای پروانه تأسیس:
- اصل و کپی جواز کسب یا پروانه تأسیس.
- اصل و کپی سند مالکیت، سرقفلی، یا اجارهنامه.
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی کارفرما و مالک.
- حکم قضایی در خصوص مالکیت یا اجاره کارگاه.
- تأییدیه اتحادیه مرتبط با حوزه کاری.
- قبوض آب، برق، یا تلفن.
- فرم درخواست کد کارگاهی.
مطالعه بیشتر : ثبت تعاونی روستایی
ب) کارفرمایان بدون پروانه تأسیس:
- اصل و کپی سند مالکیت یا اجارهنامه.
- شراکتنامه محضری یا عادی.
- وکالتنامه بلاعزل (در صورت وجود).
- گزارش بازرسی محل کارگاه.
- تأییدیه اتحادیه مرتبط.
- قبوض آب، برق، یا تلفن.
مدارک در قراردادهای پیمانکاری
در صورتی که کارفرما بخشی از کار را به پیمانکار واگذار کند، باید طبق ماده 38 قانون تامین اجتماعی:
- 5% از مبلغ ناخالص صورتوضعیت پیمانکار کسر و نگهداری شود.
- یک نسخه از قرارداد به شعبه تامین اجتماعی ارائه شود.
- صورت دستمزد و مزایای کارکنان توسط پیمانکار تنظیم شود.
استعلام کد کارگاهی
برای استعلام کد کارگاهی، دو روش اصلی وجود دارد:
استعلام حضوری
کارفرمایان یا کارگران میتوانند با مراجعه به شعبه تامین اجتماعی محل کارگاه و ارائه مدارک شناسایی (شناسنامه و کارت ملی)، کد کارگاهی را استعلام کنند. کارفرمایان به واحد درآمد و کارگران به واحد بیمهشدگان مراجعه میکنند.
مطالعه بیشتر : هزینه ثبت برند
استعلام غیرحضوری
استعلام تلفنی از طریق سامانه 1420 امکانپذیر نیست، زیرا اپراتورها به اطلاعات کد کارگاهی دسترسی ندارند. برای استعلام غیرحضوری، باید از روشهای دیگر مانند مراجعه حضوری استفاده کرد یا از کارفرما درخواست کرد که کد را ارائه دهد.
استعلام با شناسه ملی
استعلام کد کارگاهی با شناسه ملی ممکن نیست. کارفرما یا کارگر باید کد را مستقیماً از شعبه تامین اجتماعی یا از طریق مدارک موجود دریافت کنند.
نکات کلیدی در مورد کد کارگاهی
- مهلت ارسال لیست بیمه: کارفرما باید لیست بیمه کارکنان را تا 5 روز کاری پس از پایان ماه ارسال کند. پس از این مهلت، ویرایش لیست ممکن نیست.
- مدارک هویتی کارکنان: در اولین ارسال لیست بیمه، اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی کارکنان باید ارائه شود.
- تغییرات کارگاه: هرگونه تغییر در آدرس، نوع فعالیت، یا اطلاعات کارکنان باید سریعاً به سازمان گزارش شود و در روزنامه رسمی منتشر گردد.
- انتقال کارگاه: در صورت انتقال کارگاه، تسویه حساب تامین اجتماعی الزامی است. کد کارگاهی تا پایان فعالیت کارگاه معتبر است.
- جریمه عدم دریافت کد: کارفرمایانی که کد کارگاهی دریافت نکنند، مشمول جریمه 2 تا 10 برابر حق بیمه میشوند.
- کارکنان بیمهشده قبلی: برای کارکنانی که شماره بیمه دارند، نیازی به دریافت کد جدید نیست و سوابق جدید به سابقه قبلی اضافه میشود.
- مهلت دریافت کد: کارفرمایان باید حداکثر 15 روز پس از ثبت شرکت برای دریافت کد کارگاهی اقدام کنند.
مزایای دریافت کد کارگاهی
دریافت کد کارگاهی امکان میدهد تا:
- کارکنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گیرند.
- از خدمات درمانی، بازنشستگی، و بیمه بیکاری استفاده شود.
- مفاصا حساب بیمه برای قراردادهای پیمانکاری دریافت شود.
- از جریمههای قانونی جلوگیری شود.
مطالعه بیشتر : راهنمای جامع شرایط ثبت شرکت در ایران
سخن پایانی
کد کارگاهی تامین اجتماعی یک ابزار ضروری برای کارفرمایان است تا بتوانند تعهدات قانونی خود در قبال بیمه کارکنان را انجام دهند. دریافت این کد با ارائه مدارک لازم و طی مراحل مشخص امکانپذیر است. کارفرمایان باید ظرف 15 روز پس از ثبت شرکت یا کارگاه برای دریافت کد اقدام کنند تا از مشکلات قانونی و جریمهها جلوگیری شود. استعلام کد کارگاهی نیز از طریق مراجعه حضوری به شعب تامین اجتماعی یا درخواست از کارفرما ممکن است. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر، مشورت با کارشناسان بیمه میتواند فرآیند را تسهیل کند.
